Concept Thomas Lickona

Het Begrip Respect

Onder respecteren verstaat men recht doen aan de waarde van iemand of iets. Thomas Lickona maakt daarbij het onderscheid tussen drie vormen van respect, te weten: zelfrespect, respect voor andere personen en respect voor de leefomgeving.

  1. Zelfrespect houdt de erkenning van je eigen waarde in: jij mag er zijn zoals je bent.
  2. Bij respect voor anderen moet gedacht worden aan de erkenning van de rechten en de waardigheid van andere personen, ook wanneer wij hen niet mogen. Of nog een stap verder, positief geformuleerd in termen van de 'gouden regel': behandel de anderen zoals jij zelf behandeld wilt worden (Mattheüs 7: 12).
  3. Dat respect voor de leefomgeving, of het respecteren van de waarde van het ecosysteem een levensbelangrijke bestaansvoorwaarde is, lijkt inmiddels een algemeen aanvaard gegeven.
Respect betonen aan iemand of iets houdt in, dat je op generlei wijze kwetsend optreedt en schade toebrengt, maar de ander of je omgeving in zijn of haar waarde laat. Het respect pleegt men te formuleren in uitspraken die aangeven wat je in ieder geval niet doet.
Wanneer je daarentegen onder woorden brengt wat je wel doet, krijgt de term respect meer het karakter van 'verantwoordelijkheid'. Verantwoordelijkheid is de meer positieve / actieve keerzijde van respect.
In dagelijkse omgang wordt 'respecteren' overigens nog wel eens gebruikt om te verhullen dat men eigenlijk niets met de ander(en) te maken wil hebben.

Bron: Database programma 'De Bus', Project Waarden & Normen 1997.

Terug naar het concept van Lickona